Sommige gedachten, gevoelens of gedragspatronen lijken zich steeds te herhalen. Je wilt het anders, maar het lukt niet goed. Je voelt je bijvoorbeeld telkens afgewezen, je stelt steeds hoge eisen aan jezelf, of je vermijdt lastige situaties uit angst om het fout te doen. Schematherapie helpt je om te begrijpen waar deze patronen vandaan komen en hoe je ze stap voor stap kunt veranderen.
Het is een krachtige therapievorm die verder kijkt dan alleen de klacht (zoals bijvoorbeeld angsten of depressieve gevoelens). Samen met je behandelaar onderzoek je hoe onder andere ervaringen uit je jeugd invloed hebben op hoe je nu met jezelf en anderen omgaat.
Schematherapie wordt ingezet bij hardnekkige patronen die je in de weg zitten. Vaak gaat het om terugkerende problemen in relaties, werk of zelfbeeld. Het wordt bijvoorbeeld toegepast bij:
Persoonlijkheidsproblematiek
Langdurige depressie of angstklachten
Terugkerende relatieproblemen
Laag zelfbeeld of overmatig perfectionisme
Moeite met emotieregulatie of het vertrouwen in anderen mensen
In schematherapie ga je samen op zoek naar de oorsprong van terugkerende patronen, ook wel ‘schema’s’ genoemd. Dat zijn diepgewortelde overtuigingen die je vaak al vroeg in je leven hebt ontwikkeld, bijvoorbeeld:
“Ik ben niet goed genoeg.”
“Anderen zullen me toch wel verlaten.”
“Ik moet alles perfect doen.”
Deze schema’s beïnvloeden je gedachten, gevoelens en gedrag, vaak zonder dat je het doorhebt. In de therapie leer je deze schema’s herkennen, begrijpen én bijstellen.
Schematherapie werkt niet alleen met gedachten, maar ook met de ‘delen’ in jezelf die actief worden in bepaalde situaties. Deze delen noemen we bij schematherapie modi. Denk aan:
Het gekwetste kind: je voelt je verdrietig, eenzaam of afgewezen
De straffende ouder: je bent streng of kritisch naar jezelf
De overlevingsmodus: je sluit je af, gaat pleasen of vermijden
De gezonde volwassene: dit deel leer je in therapie versterken
Het doel van schematherapie is dat je beter leert zorgen voor de kwetsbare kanten in jezelf, in plaats van ze te onderdrukken of af te wijzen.
Schematherapie is een intensieve en persoonlijke vorm van therapie. Het gaat verder dan praten alleen. In de behandeling wordt gebruikgemaakt van:
Ervaringsgerichte oefeningen (bijv. imaginatie of stoelentechniek)
Oefeningen voor thuis, om nieuw gedrag in de praktijk te brengen én te bestendigen
Regelmatige reflectie op je voortgang en innerlijke processen
De therapie kan individueel of in groepsverband plaatsvinden.
Loop je steeds tegen dezelfde dingen aan in je leven of relaties? Schematherapie kan helpen om inzicht en verandering te brengen waar dat eerder niet lukte. Onze therapeuten staan voor je klaar. Wil je weten of dit bij jou past?
Afhankelijk van de complexiteit van je klachten kan een traject enkele maanden tot ruim een jaar duren. Soms korter, soms langer. Bij Hoofdpersoon bieden we schematherapie in de groep aan. We hebben dan een vast aantal groepssessies.
Ja dat kan. De sessies kunnen dan gepland worden, maar worden niet vergoed door de verzekeraar (volledige eigen bekostiging).
In schematherapie verwijzen basisbehoeften naar de psychologische behoeften die elk mens nodig heeft om zich veilig en gezond te ontwikkelen. Denk aan liefde, acceptatie, duidelijkheid, autonomie en ruimte voor emoties. Als deze behoeften in je jeugd niet (voldoende) zijn vervuld, kun je schema’s ontwikkelen die je in de weg zitten. De therapie helpt je herkennen welke behoeften zijn gemist, en hoe je daar in het hier-en-nu beter voor kunt zorgen.
