Prikangst overwinnen is zeker mogelijk! Angst voor naalden komt erg vaak voor: zo’n 1 op de 3 Nederlanders heeft hier last van. Bij één op de duizend mensen is er zelfs sprake van extreme prikangst. In het dagelijks leven is er bij mensen met prikangst meestal niet zoveel aan de hand, tót de dag aanbreekt dat ze zich toch echt moeten laten prikken. Zeker nu er regelmatig gevaccineerd wordt, is het fijn als je je prikangst overwint.
Geprikt worden door een naald is nooit leuk, maar het moment waarop je geprikt wordt is in werkelijkheid natuurlijk zo voorbij. Bovendien is de pijn in veel gevallen te overzien. Sommige mensen worden echter panisch als ze alleen al aan een naald denken. Vermijden zij daarnaast situaties waarin ze geprikt moeten worden, dan kun je spreken van prikangst: een overmatige angst voor naalden.
Prikangst kan zich op verschillende manieren uiten, zoals:
-Niet meer helder kunnen nadenken
-Trillen, zweten en/of misselijkheid
-Je hart gaat sneller kloppen
-Bang zijn om de controle te verliezen
-Hyperventilatie
-Het gevoel dat je flauw gaat vallen
-Benauwdheid
-Een drukkend gevoel op de borst
-Daadwerlijk flauwvallen (zie verder: Applied tenion)
Veel mensen die bang zijn voor naalden hebben in het verleden iets vervelends meegemaakt, vaak als kind al. Misschien het je het gevoel dat je gaat flauwgevallen tijdens het prikken, of heb je te maken gekregen met een erg pijnlijke prikervaring. Bij de meeste kinderen verdwijnen deze angsten na verloop van tijd weer, terwijl het ook zo kan zijn dat de angsten aanhouden en zelfs intenser worden. Bij het zien van een naald kun je dan weer dezelfde stress ervaren die je destijds gevoeld hebt.
Het kan ook zo zijn dat je iemand bent die graag de touwtjes in handen wil hebben. Moet er een prik worden gezet, dan is het de bedoeling dat je de controle loslaat. En dat is voor sommige mensen ontzettend lastig! Het gevoel geen controle te hebben (over de situatie, maar ook over hun eigen emoties) kan ervoor zorgen dat ze last krijgen van misselijkheid en het gevoel flauw te vallen.
Heb je last van prikangst en wil je hier graag korte metten mee maken, dan zijn er gelukkig verschillende dingen die je kunt doen.
Tijdens prikangst kan er duizeligheid en soms zelfs flauwvallen optreden. Dit wordt veroorzaakt door een plotselinge bloeddrukdaling. Bij de meeste angsten is flauwvallen haast niet mogelijk vanwege een toename in bloeddruk. Bij het zien van bloed en injecties zijn hier soms uitzonderingen op. Wanneer dit het geval is dan is het belangrijk om eerst de volgende methode onder de knie te krijgen anders kan je de kans op flauwvallen vergroten.
Applied tension (of spanningstechniek) kan dan helpen om de bloeddruk tijdelijk te verhogen:
-Ga rustig zitten op een stoel
-Span al je spieren zoveel mogelijk aan (concentreer je met name op de buik-, rug- en bovenbeenspieren)
-Houd dit ongeveer 15 seconden vol
-Ontspan voor ongeveer een halve minuut
-Herhaal de stappen een aantal keer
Wanneer je de techniek beheerst kan je jezelf geleidelijk blootstellen aan de angstige situatie.
Om je prikangst te overwinnen is het belangrijk om de confrontatie niet uit de weg te gaan. Moet je bloed laten prikken? Probeer dan gewoon te gaan, ook al vind je het eng. Hoe vaker je een prik neemt, hoe makkelijker het zal gaan. Is dit een stap te ver? Confronteer jezelf dan met de eerst haalbare stap. Dit kan bijvoorbeeld het kijken naar een plaatje met een naald zijn of het zien van een video waarin er geprikt wordt. Zoek steeds naar een haalbare (maar spannende of angstopwekkende) confrontatie met zaken die voor jou symbool staan aan de prikangst.
Wees niet bang om over je angst te praten! Deel met de dokter of verpleegkundige dat je het spannend vindt, zodat hij of zij rekening met je kan houden. Prikkers zijn doorgaans getraind om met prikangst om te gaan en bieden je graag extra tijd en ondersteuning.
De angst wordt vaak versterkt door het zien van de naald. Kijk tijdens het prikken dus even naar iets anders, zodat je je wat beter kunt ontspannen. Je kunt jezelf ook afleiden, bijvoorbeeld door naar muziek te luisteren of door een praatje te maken met degene die je prikt.
Terug naar alle artikelen Podcast over relaties Onze collega Rosa-Lin Meijer werkzaam bij Hoofdpersoon Psychologie heeft samen met een studiegenoot uit haar studententijd in Groningen
Terug naar alle artikelen Mijn partner wilt geen relatietherapie Relaties kunnen een ware rollercoaster zijn. Het ene moment is alles ontzettend leuk en fijn, terwijl
Terug naar alle artikelen Hoe kom ik van piekeren af? Iedereen piekert weleens. Hoewel het normaal is om af en toe bezorgd te zijn, kan
Terug naar alle artikelen Verlatingsangst? Relatietherapie biedt uitkomst Ben je continu bang dat je partner je ieder moment kan verlaten? Of heb je regelmatig de
Terug naar alle artikelen Beter communiceren met je partner Relaties hebben aandacht, zorg en vooral communicatie nodig om te bloeien en te groeien. Soms is
Terug naar alle artikelen Het terugpakken van zelfregie In ons dagelijks bestaan worden we vaak meegevoerd door de stroom van het leven, in plaats van
Ontvang onze nieuwsbrief met updates, tips en nieuwe inzichten